Në verën e vitit 1787 filloi
lufta ruso-turke. Ushtritë kryesore otomane morën
urdhër të niseshin në frontin e Danubit.
Forcat e Rumelisë, me në krye valiun Abdi
Pasha, u nisën në drejtim të Belgradit
për të vëzhguar lëvizjet e austriakëve,
e të serbëve.
Largimi i tyre i dha Kara Mahmutit rastin e volitshëm
për të vënë në jetë
vendimet e Podgoricës. Pa humbur kohë, në
krye të forcave shqiptare-malazeze të Konfederatës
Ilirike, filloi veprimet luftarake kundër Stambollit
duke marshuar për në Kosovë. Këtu
ai dëboi funksionarët turq, vuri dorë
mbi pasuritë shtetërore, vendosi bylykbashët
e vet, spastroi dhe çfarosi feudaIet vëndas
që e kundërshtuan.
Sulltani u përgjegj duke shpallur Mahmut Pashë
Bushatlliun, "fermanli". Ai ngarkoi Mahmut
Pashë Ajdosin të kryesonte ekspeditën
ndëshkuese. Në të njëjtën
kohë emëroi rivalin e vjetër të
Bushtlijve, Mehmet Pashë Çaushollin, mytesarif
të Shkodrës në vend të Kara Mahmutit
që ishte dënuar me vdekje për tradhëti
të lartë. Plani i ekspeditës parashikonte
rrethimin e Shkodrës nga toka me anë të
forcave të Rumelisë, të Bosnjes, dhe
nga deti me anën e flotës turke që
komandohej prej vetë kapudan-pashës. Së
bashku me forcat e Rumelisë u urdhëruan
të merrnin pjesë edhe pashallarët shqiptarë.
Të gjitha këto forca arrinin në 30
mijë ushtarë.
Kara Mahmuti vendosi t'i sulmonte ushtritë
armike jashtë Shkodrës para se ato të
rrethonin qytetin. Me një pjesë të
forcave të veta u dolli përpara ushtrive
të Mahmut Pashë Ajdosit dhe i ndali mbi
lumin Drin. Në të njëjtën kohë,
me anë të malsorëve shqiptarë
e malazezë, ia mbylli rrugën valiut të
Bosnjes që po i drejtohej Shkodrës nga veriu.
Por, sapo ushtritë e Bushatlliut u larguan nga
Shkodra, feudalët kundërshtarë, në
marrëveshje me pashallarët turq, u hodhën
në kryengritje dhe shtinë në dorë
më 5 gusht Tivarin dhe 22 gusht 1787 Ulqinin.
Lëvizja prapa krahëve e detyroi Kara Mahmutin
të tërhiqej më 25 gusht në Shkodër.
Të nesërmen, me afrimin e ushtrive dhe flotës
turke ai u mbyll me 209 ushtarë në kalanë
e Rozafatit në pritje të ndihmës së
forcave të konfederatës. Por këto forca
nuk i erdhën pasi u përçanë
nga turqit. Megjithatë Kara Mahmuti e vazhdoi
qëndresën.
Pashallarët turq filluan nga të katër
anët goditjet me artileri kundër Rozafatit.
Ato vazhduan 80 ditë. Të rrethuarit thyen
tri sulme të furishme të ushtrive turke.
Përkrahësit e Bushatliut hidhnin mbi lum
trapa të ngarkuar me pishë të ndezur
që i përplaste rryma kundër anijeve
turke, duke i penguar t'i afroheshin Shkodrës.
Ndërsa rrethimi vazhdonte, Mahmut Pash Ajdosi
dhe Mehmet Pashë Çausholli me ushtritë
e tyre, filluan përdhunimet e stilit të
vjetër që shkodranët kishin filluar
t'i harronin diskriminimin fetar, plaçkitjet
e dyqaneve, bastisjet e shtëpive, qytetarëve
dhe fshatarëve dhe angaritë e ndryshme të
bezdisshme. Këto përdhunime e shtuan pakënaqësinë
e masave qytetare dhe fshatare dhe në mënyrë
të veçantë të tarafeve të
Tabakëve e të Terzive. Në kontakt me
qytetarët dhe fshatarët e zemëruar
dhe në marrëveshje me disa nga pashallarët
që mbanin të rrethuar kalanë, Kara
Mahmuti organizoi një sulm të përgjithshëm
kundër Mahmut Pashë Ajdosit dhe Mehmet Pashë
Çaushollit. Më 25 nëndor 1787, kur
nga jashtë malsorët e Hotit, Shoshit, Mirditës
dhe fshatarët e Postribës sulmuan ushtritë
turke dhe kur brënda në qytet, tarafët
e Terzive e të Tabakëve ngritën krye,
Kara Mahmuti bashkë me ushtarët e vet doli
nga kalaja, sulmoi repartet turke dhe i shpartalloi
plotësisht. Gjatë përleshjes, kapudan-pasha
dhe valiu i Bosnjës qëndruan, sipas marrëveshjes
që kishin bërë fshehurazi me Bushatlliun,
sehirxhinj. Pashallarët armiq, të gjendur
midis dy zjarreve, u detyruan të tërhiqeshin.
Mahmut Pashë Ajdosi me mbeturinat e ushtrisë
se vet iku me të shpejtë, kurse Mehmet Çasholli,
gjatë ikjes u kap dhe u vra nga malsorët.
Pasi përfunduan luftimet, kapudan-pasha dhe valiu
i Bosnjes u larguan nga Shkodra pa u shqetësuar
nga njeri. Në përfundim të përpjekjes,
shkodranët zunë plaçkë të
madhe lufte, midis të tjerave edhe 16 topa.
Fitorja pati një jehonë të madhe
jo vetëm në Shqipëri, por edhe në
Ballkan dhe në Europë. Gazeta frënge
"Lajmëtari i Evropës" (Courrier
d'Europe) shkruante me 25 dhjetor 1787 "Pashai
i pabindur i Shkodrës, i famëshmi Mahmut,
mori në dorë pashallëkun e vet dhe
e theu plotësisht Çaushollin, të
cilin oborri e kishte emëruar pasardhës
të tij në qeverisjen e Shkodrës".
E zënë me luftë kundër Rusisë,
Porta e Lartë i ndërpreu përkohësisht
veprimet ushtarake kundër Shkodrës. Kjo
i dha mundësi Kara Mahmutit të rimerrte
vehten nga dëmet që pësoi prej rrethimit
të vitit 1787.
